Odżywki białkowe a zdrowie: czy mogą szkodzić?
Odżywki białkowe mogą szkodzić? Ten temat wciąż budzi wiele kontrowersji, a osoby na diecie lub aktywne fizycznie zastanawiają się nad zasadnością ich zastosowania i wprowadzenia dodatkowego źródła białka do swojej diety. Jak wpływają popularne suplementy na nasze zdrowie? Rozwiewamy wątpliwości!
Białko to obok tłuszczu i węglowodanów jeden z trzech niezbędnych makroskładników odżywczych. W organizmie człowieka pełni wiele ważnych funkcji: jest składnikiem budulcowym mięśni, chrząstek i skóry. Bierze także udział w procesach metabolicznych oraz ma znaczny wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego. Większość potrzebnego białka dostarcza codzienna, zbilansowana dieta. Najlepszym źródłem pełnowartościowego białka są produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym mięso, jaja, ryby i produkty mleczne. Dobrej jakości białko można także znaleźć w roślinach strączkowych, produktach zbożowych oraz orzechach i pestkach dyni i słonecznika.
Zapotrzebowanie na białko a odżywki białkowe
Zapotrzebowanie organizmu na białko zależy od wielu czynników, w tym wieku, płci, aktywności fizycznej i masy ciała. Przyjmuje się, że powinno ono stanowić od 10 do 30% energii dostarczanej wraz z pożywieniem w ilości 0,8-1 g na 1 kg masy ciała. Są jednak grupy osób, które mają większe zapotrzebowanie na białko lub chcą w ten sposób uzupełnić codzienną dietę. Należą do nich przede wszystkim osoby aktywne, którym zależy na wzmocnieniu lub rozbudowie masy mięśniowej oraz osoby będące na diecie redukcyjnej, w tym diecie wysokobiałkowej. Stosowanie odżywki białkowej polecane jest także w przypadku osób cierpiących na niedobór białka w diecie oraz seniorów i osób, które potrzebują regeneracji po przebytych chorobach. Prostym sposobem na zwiększenie podaży białka w diecie jest zastosowanie odżywki białkowej. Czy jednak na pewno jest to zdrowe?
Czym są odżywki białkowe?
Odżywki białkowe to specjalne preparaty zawierające łatwo przyswajalne białko. W zależności od typu produktu mogą zawierać nawet do 93-98% białka. Pozostały skład produktu stanowią tłuszcze, węglowodany, woda i sole mineralne. Można je stosować jako zamienniki klasycznych posiłków np. podwieczorek lub późna kolacja lub jako dodatek do normalnych posiłków, jeśli u danej osoby występuje większe zapotrzebowanie na białko.
Czy odżywki białkowe są zdrowe?
Nie ma wątpliwości, że odżywki białkowe są korzystne w przypadku niedoboru tego składniku w diecie lub większego zapotrzebowania. Stosowanie odżywek białkowych polecane jest sportowcom i osobom aktywnym fizycznie, szczególnie po lub w trakcie wyczerpujących treningów siłowych lub wytrzymałościowych. Mogą po nie sięgnąć także osoby, które ciężko pracują fizycznie oraz osoby na diecie redukcyjnej. Udowodniono, że większe spożycie białka podczas diety odchudzającej zwiększa uczucie sytości między posiłkami oraz wspomaga utratę tkanki tłuszczowej bez szkody dla mięśni. Odżywka białkowa to także dobry sposób na wzmocnienie i regenerację organizmu m.in. po wyniszczających chorobach jak nowotwory czy anoreksja. Odżywki białkowe stanowią także dobry sposób na suplementację diety seniorów. Po odżywki białkowe roślinne mogą także sięgnąć wegetarianie i weganie, którzy wyeliminowali z jadłospisu mięso i inne produkty pochodzenia zwierzęcego, przez co obecność aminokwasów egzogennych w ich diecie jest mniejsza.
Czy odżywki białkowe mogą zaszkodzić?
Czy odżywki białkowe są zdrowe? Wiele zależy od składu preparatu. Z pewnością warto sięgać po te o naturalnym składzie, które nie zawierają zbędnych substancji. Wprowadzając suplement do diety, warto także pamiętać o umiarze. Nie powinna ona zastępować spożywania naturalnej żywności, która oprócz białka dostarcza do organizmu innych cennych składników odżywczych. Długotrwałe i nadmierne spożywanie odżywek białkowych może także prowadzić do zaburzenia homeostazy kości i wapnia, w tym osteoporozy, zwiększonego ryzyka tworzenia się kamieni nerkowych, występowania trądziku pospolitego oraz rozwoju otyłości.
Jak wybrać dobrą odżywkę białkową?
Na rynku dostępne są różne rodzaje odżywek białkowych. Jak wybrać odpowiedni produkt dla siebie i na które składniki warto zwrócić uwagę w jego składzie, aby mieć pewność, że wybieramy dobry i zdrowy preparat?
- Odżywka białkowa z mleka serwatkowego – białko serwatkowe charakteryzuje się wysoką wartością biologiczną i znaczną zawartością aminokwasów egzogennych, w tym leucyny, izoleucyny i waliny zaliczanych do aminokwasów rozgałęzionych (BCAA). W zależności od stężenia białka w składzie oraz propozycji tłuszczów i węglowodanów wyróżnia się: hydrolizaty białka serwatkowego (blisko 100% białka), koncentraty białka serwatkowego (80% białka) i izolaty białka serwatkowego (85-90% białka). Koncentrat białka serwatkowego stymuluje rozrost tkanki mięśniowej i dodaje energii podczas ćwiczeń. Hydrolizat i izolat białka serwatkowego mają mniejszą zawartość tłuszczu, przez co będą dobrym wyborem dla osób na diecie redukcyjnej.
- Odżywki białkowe roślinne – są przeznaczone dla osób, które nie spożywają produktów odzwierzęcych i potrzebują uzupełnić niedobory białka w diecie. Zazwyczaj produkowane są z białka sojowego, komosy ryżowej, amarantusa, białka grochu lub innych białek roślinnych (rośliny strączkowe). Każdy z produktów tego typu jest równocześnie pozbawiony laktozy, przez co mogą po nie sięgać osoby z nietolerancją tego składnika.
- Odżywki białkowe wołowe – zawierają wartościowe białka pochodzenia zwierzęcego oraz kompletne aminokwasy egzogenne. Białko wołowe jest także bogate w żelazo i cynk. Przy wyborze odżywki białkowej tego typu warto zwrócić uwagę na zawartość glicyny w składzie produktu. Jeśli jest jej dużo, oznacza to, że produkt został przygotowany nie tylko z mięsa wołowego, ale także mniej wartościowych odpadów m.in. tkanki łącznej.
Jeśli chcesz wybrać wysokiej jakości odżywkę, sięgnij po ProteinSHAKE, który jest wzbogacony o 18 aminokwasów oraz 10 witamin i 6 ekstraktów roślinnych wspierających proces odchudzania. Zawiera najlepiej wchłaniane oraz odżywcze białko typu WPI – 1005 protein z izolatu białka serwatkowego.