Jak zaburzenia poziomu progesteronu mogą wpływać na Twoje samopoczucie?
Warto wiedzieć, że to hormony regulują funkcjonowanie całego ludzkiego organizmu. Ich działanie ma wpływ na Twój układ pokarmowy, cykl dobowy, odporność, ale także na zdrowie psychiczne oraz dobre samopoczucie. Jednym z ważnych hormonów jest progesteron, który reguluje nie tylko cykl menstruacyjny, ale także wpływa na emocje, jakość snu i reakcje na stres. Zaburzenia jego poziomu mogą prowadzić do problemów zarówno fizycznych, jak i psychicznych.
Dowiedz się, jak progesteron wpływa na samopoczucie i jakie objawy mogą świadczyć o jego zaburzeniach.
Czym są hormony?
Hormony to związki chemiczne mające znaczny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Za ich wydzielanie są odpowiedzialne takie narządy jak: tarczyca, przytarczyce, przysadka mózgowa, trzustka, nadnercza, jajniki, jądra i łożysko. Aczkolwiek hormony znajdujące się w krwioobiegu, kierując się do konkretnych komórek, pełnią rolę przekaźnika informacji.
W przypadku kobiet stężenie poszczególnych hormonów jest bardzo zmienne oraz zależne od cyklu miesiączkowego. To właśnie one mają kluczowy wpływ na wahania nastroju.
Czym jest progesteron?
Progesteron jest znany jako jeden z głównych hormonów żeńskich. Nawet najmniejsze zakłócenie poziomów progesteronu może prowadzić do rozregulowania całego układu hormonalnego.
Warto wiedzieć, czym jest progesteron, ale również jakie jest jego działanie. Dzięki temu łatwiej jest przewidzieć, czym grozi jego niedobór lub nadmiar.
Progesteron jest jednym z kluczowych hormonów płciowych, który odgrywa istotną rolę zarówno w organizmach kobiet, jak i mężczyzn, choć jego stężenie jest znacznie wyższe u kobiet. Hormon ten pełni wiele funkcji, w tym wpływa na regulację cyklu menstruacyjnego, przygotowanie organizmu do ciąży oraz utrzymanie jej przebiegu.
U kobiet progesteron jest produkowany głównie przez jajniki, korę nadnerczy oraz, w przypadku ciąży, przez łożysko. W cyklu menstruacyjnym jego głównym źródłem jest ciałko żółte, które wytwarza progesteron pod wpływem hormonu luteinizującego (LH) – hormonu produkowanego przez przysadkę mózgową.
Synteza progesteronu rozpoczyna się od cholesterolu, który w pierwszym etapie przekształcany jest w pregnenolon. Następnie pregnenolon przechodzi w 17-hydroksypregnenolon – substancję będącą bezpośrednim prekursorem progesteronu. Ten skomplikowany proces jest częścią precyzyjnie zorganizowanego mechanizmu, który kontroluje równowagę hormonalną w organizmie.
Działanie progesteronu
Mimo że progesteron odpowiada za wiele funkcji w organizmie kobiety, to jego nadrzędną rolą jest przygotowanie błony śluzowej macicy po zapłodnieniu na nadejście komórki jajowej. Od ilości tego hormonu zależy, czy zarodek się zaimplementuje, a ciąża zostanie utrzymana. Co więcej, progesteron odpowiada za hamowanie nadmiernego rozrostu endometrium oraz stymuluje cykliczne zmiany w nabłonku pochwy, szyjki macicy oraz jajowodów.
Warto wiedzieć, że w niewielkich ilościach progesteron występuje również u mężczyzn. U panów produkowany jest głównie w korze nadnerczy oraz w jądrach. Jego zadaniem jest m.in. wspomaganie produkcji innych hormonów steroidowych, takich jak testosteron, oraz regulacja funkcji układu nerwowego.
Progesteron odgrywa więc kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia zarówno kobiet, jak i mężczyzn, choć jego główne działanie wiąże się z przygotowaniem organizmu kobiety do potencjalnej ciąży oraz jej prawidłowego przebiegu.
Badanie progesteronu – kiedy warto?
Badanie poziomu może dostarczyć cennych informacji o zdrowiu hormonalnym kobiety. Jest to szczególnie przydatne w diagnostyce i monitorowaniu różnych problemów związanych z płodnością i funkcjonowaniem układu rozrodczego.
Oto najważniejsze wskazania do badania poziomu progesteronu w organizmie kobiet:
- trudności z zajściem w ciążę,
- diagnostyka przyczyn niepłodności u kobiet,
- monitorowanie owulacji oraz cyklu miesiączkowego,
- diagnostyka chorób jajników, w tym również PCOS,
- poronienia,
- podejrzenie endometriozy.
Normy progesteronu
Stężenie progesteronu jest różne i zależy od fazy cyklu miesiączkowego lub etapu ciąży. W pierwszej fazie cyklu obserwujemy niskie stężenie progesteronu, dopiero na około 1,5 dnia przed owulacją stężenie progesteronu znacznie wzrasta. W sytuacji, kiedy dojdzie do implantacji zarodka, stężenie progesteronu będzie utrzymywać się na wysokim poziomie.
Jaki powinien być poziom progesteronu?
W 7 dni po owulacji powinien wynosić minimum 12-14 ng/ml. Taki wynik pozwoli na utrzymanie ciąży, jeśli doszło do zapłodnienia. Z drugiej strony, dzięki takiej minimalnej wartości progesteronu nie będziesz odczuwać także nasilonego zespołu napięcia przedmiesiączkowego (bólu piersi, puchnięcia, zmęczenia, bólu brzucha czy wzdęć).
Badanie progesteronu
Poziom progesteronu oznacza się z surowicy krwi żylnej, zazwyczaj pobierając ze zgięcia łokciowego pacjenta. Warto podkreślić, że do badania nie trzeba żadnego szczególnego przygotowania. Najkorzystniej jest je wykonać w godzinach porannych z uwagi na różnice w dobowym wydzielaniu hormonu.
Kluczowe jest, by skorelować termin pobrania krwi wraz ze wskazaniami. W celu określenia czy u danej pacjentki występuje prawidłowa owulacja, pierwsze badanie jest wykonywane pomiędzy 2 a 5 dniem cyklu miesiączkowego. Badanie poziomu progesteronu pomagające w określeniu fazy lutealnej warto wykonać około 21 dnia cyklu.
Niedobór progesteronu
Niedostateczny poziom progesteronu może prowadzić do różnych dysfunkcji związanych z układem hormonalnym u kobiet. Do najczęstszych przyczyn problemów niedoboru u kobiet można zaliczyć
- nieregularne miesiączki,
- dysfunkcje jajników, a przede wszystkim zespół policystycznych jajników,
- niedoczynność ciałka żółtego,
- niedoczynność tarczycy,
- zaburzenia pracy nadnerczy,
- wysoki poziom stresu.
Utrzymujący się niedobór progesteronu może powodować różne skutki zdrowotne i hormonalne. Do najczęstszych objawów związanych z niedoborem progesteronu u kobiet można zaliczyć:
- zaburzenia cyklu miesiączkowego oraz nasilone objawy związane z zespołem napięcia przedmiesiączkowego
- bolesne miesiączkowanie,
- zwiększone znacznie ryzyko poronienia,
- niepłodność,
- osteoporozę,
- zaburzenia snu,
- zaburzenia nastroju.
Nadmiar progesteronu – objawy
Nadmiar progesteronu może zwiększać ryzyko wielu zaburzeń związanych z układem hormonalnym u kobiet. Do przyczyn nadmiernej produkcji progesteronu zalicza się:
nieregularne cykle owulacyjne,
nowotwory w szczególności jajników oraz nadnerczy,
endometrioza,
poronienia w przeszłości,
brak zaniku ciałka żółtego po owulacji.
Najczęstsze objawy związane z wysokim poziom progesteronu:
zaburzenia miesiączkowania,
wahania nastroju,
zwiększona drażliwość,
obrzęk oraz wrażliwość piersi,
zatrzymywanie wody w organizmie,
zmniejszona płodność.
Jakie czynniki wpływają na progesteron?
Progesteron jest kluczowy zarówno dla zdrowia kobiet, jak i mężczyzn. Pełni istotną rolę w:
- utrzymaniu dobrego samopoczucia psychicznego i fizycznego,
- prawidłowym funkcjonowaniu mózgu i układu nerwowego,
- zdrowiu kości,
- pracy układu sercowo-naczyniowego,
- układzie rozrodczym (zarówno kobiet, jak i mężczyzn),
- produkcji innych ważnych hormonów steroidowych.
Jak zadbać o optymalny poziom progesteronu?
Progesteron odgrywa ważną rolę zarówno w procesie zajścia jak i utrzymania ciąży, warto dbać o optymalny poziom progesteronu. Powstaje w procesie przekształcenia cholesterolu, dlatego w diecie nie może zabraknąć zdrowych tłuszczów.
Warto uwzględnić:
- mięso,
- orzechy,
- tłuste ryby,
- jaja,
- awokado.
Dodatkowo:
- Regularne posiłki pomagają unikać wydzielania kortyzolu przez nadnercza, co wspiera równowagę hormonalną.
- Należy unikać przewlekłego stresu, głodówek, niedoboru snu i nieleczonych infekcji, które mogą zaburzać produkcję hormonów.
- Ograniczenie spożycia alkoholu jest również kluczowe, ponieważ nadmiar alkoholu podnosi poziom estrogenów i obniża progesteron, a także zaburza wchłanianie witamin i minerałów, takich jak cynk i magnez.
Co suplementować, aby wspierać optymalny poziom progesteronu?
Oprócz odpowiedniej diety i zdrowego stylu życia, warto zadbać o wsparcie suplementów diety. Niektóre składniki odżywcze odgrywają ważną rolę w regulacji hormonów, wspierając produkcję progesteronu oraz prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego. Poniżej znajdziesz wskazówki, jakie suplementy i składniki warto uwzględnić w codziennym planie.
MyBestMagnesia – wsparcie magnezem i witaminami z grupy B
Magnez to jeden z najważniejszych minerałów wpływających na równowagę hormonalną. Jego odpowiedni poziom wspomaga metabolizm estrogenów i pracę ciałka żółtego, z którego uwalniany jest progesteron. Warto sięgnąć po preparaty, które zawierają dobrze przyswajalne formy magnezu, takie jak MyBestMagnesia. Produkt ten oferuje aż 5 form organicznych magnezu, zapewniając ponad 100% dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. Dodatkowo preparat wzbogacony jest o witaminy z grupy B, w tym witaminę B6, która bierze udział w regulacji poziomu hormonów, metabolizmie estrogenów oraz wspiera regularność cyklu menstruacyjnego.
MyBestC Natural+ – silna dawka witaminy C
Witamina C odgrywa istotną rolę w produkcji progesteronu, wspierając fazę lutealną i działając jako silny antyoksydant. Pomaga chronić komórki przed uszkodzeniem i wspiera zdrowie układu rozrodczego. MyBestC Natural+ dostarcza 1000 mg witaminy C w jednej porcji, a dodatkowo zawiera naturalne składniki wspomagające jej przyswajalność. Regularne stosowanie tego suplementu wspiera nie tylko równowagę hormonalną, ale także odporność.
MyBestOmega-3– niezbędne kwasy tłuszczowe dla zdrowia
Kwasy omega-3 są niezbędne dla prawidłowej produkcji hormonów steroidowych, w tym progesteronu. MyBestOmega-3 dostarcza wysokiej jakości kwasów tłuszczowych EPA i DHA, które wspierają zdrowie układu sercowo-naczyniowego, odpornościowego i hormonalnego.
Prawidłowe stężenia progesteronu jest ważne dla każdej z nas, nie tylko jeśli planujesz ciążę, ale również dla optymalnego samopoczucia. Zarówno niski poziom progesteronu jak i zbyt wysoki nie są korzystne dla naszego zdrowia, dlatego należy o ten aspekt dbać. Odpowiednio zbilansowana dieta, redukcja używek i stresu ma korzystny wpływ na poziom omawianego hormonu.