Zdrowy brzuch: jak probiotyki wpływają na nasze zdrowie? Wpływ probiotyków

Nienaruszona flora jelitowa jest ważna dla naszego dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego. Im bardziej różnorodne są drobnoustroje w naszym przewodzie pokarmowym, tym lepiej dla naszego zdrowia. Bakterie jelitowe działają m.in. układ odpornościowy, chronią przed infekcjami, regulują trawienie, wpływają na naszą masę ciała i psychikę. Jednak wiele czynników może zakłócić równowagę flory jelitowej i z czasem pojawiają się u nas problemy zdrowotne.

Dobra wiadomość: istnieje wiele rzeczy, które możemy zrobić, aby przywrócić i utrzymać równowagę w jelitach. Nasza dieta, prebiotyki, probiotyki i suplementy diety odgrywają w tym kluczową rolę, ale także sposób, w jaki radzimy sobie ze stresem lub snem. Tutaj dowiesz się, jakie funkcje spełnia nasza flora jelitowa, jakie czynniki ją zaburzają oraz jak możesz wspierać mikrobiom w jelitach i budować florę jelitową.

Czym właściwie jest flora jelitowa?

Żywe kultury bakterii, znajdujące się w naszych jelitach określane są mianem flory jelitowej, mikrobiomu jelitowego. Są to żywe mikroorganizmy takie jak bakterie, wirusy lub grzyby naturalnie bytujące w jelitach. Cztery rodziny bakterii (Firmicutes, Bacteroidetes, Proteobacteria i Actinobacteria) stanowią 99%. Każdy z nas nosi w sobie około 150 różnych rodzajów bakterii, z których większość jest dobroczynna i korzystna dla zdrowia. W jelicie grubym (okrężnicy) żyje do biliona bakterii na gram treści jelitowej.

Dobre bakterie jelitowe to np. bakterie rodzajów lactobacillus i bifidobakterie. Ale istnieją również patogenne rodzaje bakterii, które mogą powodować infekcje żołądkowo-jelitowe i zaburzać naszą florę jelitową. Podczas gdy szkodliwe bakterie atakują barierę jelitową (błonę śluzową jelita), tworzą toksyny i sprzyjają stanom zapalnym, powodując infekcję przewodu pokarmowego. Bakterie probiotyczne odpowiedzialne są za odpieranie zarazków chorobotwórczych, stabilizują barierę jelitową i wytwarzają krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe i witaminy.

Jak powstaje flora jelitowa?

Kiedy ujrzymy światło dzienne przy narodzinach, mamy już do czynienia z mikroorganizmami. Noworodki nagle napotykają miliardy bakterii, grzybów i pasożytów w kanale rodnym, które kolonizują przewód pokarmowy i skórę. Z kolei w przypadku cięcia cesarskiego kolonizacja odbywa się przez ręce, ślinę i skórę rodziców, położnej lub personelu pielęgniarskiego.

Po wyjściu z kanału rodnego można już wykryć bakterie kałowe, paciorkowce, bakterie beztlenowe i bakterie kwasu mlekowego. Jeśli noworodki są karmione piersią, czerpią korzyści ze składników mleka matki. Zawiera tłuszcze, białka, laktozę (cukier mleczny) oraz tzw. oligosacharydy ludzkiego mleka. Dobre bifidobakterie w jelitach wykazują szczególne korzyści z tych oligosacharydów. Bifidobakterie są ważne dla układu odpornościowego i zwalczają patogeny. Im jesteśmy starsi i im bardziej zmieniają się nasze warunki życia i dieta, tym większa jest liczba gatunków bakterii w jelitach. Z biegiem lat flora jelitowa staje się coraz bardziej złożona i stabilna.

Dlaczego flora jelitowa jest tak ważna dla naszego zdrowia?

Jelito grube zawiera niestrawione składniki pożywienia. Bakterie jelitowe wykorzystują resztki jedzenia i zagęszczają je w kał, który jest następnie wydalany. Szczepy bakterii probiotycznych są dla nas niezbędne i wykonują wiele ważnych zadań w naszym organizmie:

Wspomagają trawienie

Proces naszego trawienia nie byłby możliwy bez zróżnicowanej i zdrowej flory jelitowej. Mieszkańcy jelit wspomagają ruch jelit (perystaltykę jelit) w celu transportu miazgi pokarmowej przez jelito. Rozkładają składniki pożywienia i odżywiają komórki jelitowe, dzięki czemu bariera jelitowa chroni przed patogenami, a szkodliwe substancje mogą być wydalane.

Warto wiedzieć, że odpowiednie probiotyki wykazują kluczowe znaczenie w zaburzeniach wchłaniania w jelicie cienkim jak np. w SIBO. Korzystnie modulują mikroflorę jelitową, tym samym radzą sobie z bólami brzucha, zaparciami, wzdęciami oraz podnoszą jakość życia.

Odpowiednie szczepy bakterii probiotycznych jak Lactobacillus plantarum 299V odgrywa znaczną rolę we wchłanianiu żelaza z przewodu pokarmowego, co jest pomocne dla osób borykających się z anemią.

Wsparcie układu odpornościowego

Ważna jest również flora jelitowa, aby zarazki chorobotwórcze nie miały szans zadomowić się w jelicie i wywołać choroby. Istnieje wzajemna zależność między naszym układem odpornościowym, a florą jelitową. Korzystne dla naszego zdrowia bakterie jelitowe tworzą substancje, hamujące rozwój szkodliwych „złych” bakterii. Dobre bakterie jelitowe wzmacniają i stymulują układ odpornościowy jelit oraz barierę jelitową. Zmniejsza to ryzyko infekcji. Pobudzają układ odpornościowy do produkcji większej ilości przeciwciał, co również chroni przed patogenami.

Detoksykacja

Nasza flora jelitowa jest również zaangażowana w detoksykację obcych substancji poprzez neutralizację toksyn.

Metabolizm leków

Głównym narządem metabolizującym leki jest wątroba. Jednak metabolizm może rozpocząć się wcześniej w jelicie, szczególnie w przypadku leków, które nie są w pełni wchłaniane z jelita cienkiego. W kontakcie z bakteriami jelitowymi zachodzą inne procesy metaboliczne niż w wątrobie. Na przykład, niektóre bakterie jelitowe mogą aktywować tak zwane proleki, czyli leki podawane w postaci nieaktywnej. Istnieją jednak również leki hamowane przez bakterie jelitowe.

produkcja substancji przekaźnikowych

Nasza flora jelitowa jest również zaangażowana w tworzenie hormonu tkankowego i neuroprzekaźnika serotoniny. Znana jako hormon szczęścia, serotonina wykorzystywana jest m.in. w naszym ośrodkowym układzie nerwowym i jelitowym układzie nerwowym. Tym samym bakterie jelitowe mają korzystny wpływ również na nasz nastrój i stan emocjonalny. Zaburzona flora jelitowa prowadzi również do zaburzonej komunikacji osi jelitowo-mózgowej, a tym samym może również sprzyjać rozwojowi chorób psychicznych.

Inne substancje przekaźnikowe, które tworzą nasze bakterie jelitowe i które komunikują się za pośrednictwem osi jelitowo-mózgowej to: tryptofan, oksytocyna, melatonina i GABA (kwas gamma-aminomasłowy). Pomagają zrelaksować ciało i umysł.

Co się dzieje, gdy flora jelitowa zostaje zachwiana?

Jeśli dobre bakterie nie są obecne w wystarczającej liczbie w jelicie, występuje brak równowagi we florze jelitowej, która przy nawracających infekcjach może dać o sobie znać w postaci bólu brzucha i dolegliwości żołądkowo-jelitowych, takich jak wzdęcia, zaparcia czy biegunki. Zwiększa się ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej czy nasilenia atopowego zapalenia skóry. Zmieniony skład mikrobiomu nazywany jest również dysbiozą.

Na przykład, jeśli zawsze masz wzdęty żołądek po jedzeniu, może to również oznaczać, że równowaga flory jelitowej jest zachwiana. Zespół jelita drażliwego czy wypryski skórne w wieku dorosłym mogą również o tym świadczyć. Jeśli brak równowagi w jelitach utrzymuje się przez miesiące lub lata, może to skutkować zwiększonym ryzykiem chorób metabolicznych, chorób autoimmunologicznych i zaburzeń psychicznych. To pokazuje, że zdrowe jelita są niezbędne do zachowania dobrej kondycji i zdrowia organizmu człowieka.

Zbuduj florę jelitową – oto jak to zrobić

Przyjmowanie probiotyków. Sięgaj po suplement diety dobrej jakości – preparaty probiotyczne powinny zawierać kombinację różnych mikroorganizmów. Na rynku dostępnych jest wiele różnych postaci suplementów diety. Probiotyki po podaniu doustnym podlegają działaniu soku żołądkowego i enzymów trawiennych. Niskie pH soku żołądkowego działa ochronnie na układ pokarmowy przed działaniem szkodliwych patogenów. W przypadku stosowania probiotyków działanie niskiego pH jest niekorzystne, ponieważ przechodząc przez przewód pokarmowy, szczepy probiotyczne ulegają zniszczeniu. Warto zwrócić uwagę na umieszczanie bakterii probiotycznych w otoczce (mikrokapsułce), która chroni te mikroorganizmy. Wtedy kwasowość żołądka, żółci i enzymów trawiennych nie będzie działać destrukcyjnie na probiotyki. MyBestProBIO zamknięty jest w opatentowanej kapsułce DrCaps®, która rozpuszcza się dopiero w jelicie. Zawiera aż 30 miliardów bakterii w dziennej dawce. Dodatkowo jest synbiotykiem czyli jest to połączenie probiotyku z prebiotykiem, co daje korzystne skutki zdrowotne. Stosowanie probiotyków jest niezwykle istotne po przebytej antybiotykoterapii w celu wsparcia funkcjonowania układu pokarmowego. Ponadto korzystnie wpływają na komfort brzucha, pomagają w łagodzeniu wzdęć oraz problemów z wchłanianiem składników odżywczych.

Regularnie włączaj do codziennego jadłospisu probiotyczne pokarmy takie jak np. kapusta kiszona, kimchi, ogórki kiszone, jogurt i inne warzywa fermentowane kwasem mlekowym. Jako napoje polecane są kombucha, kefir i ocet jabłkowy z wodą.

Wprowadź również do jadłospisu dużo błonnika, jeśli chcesz odbudować i wesprzeć florę jelitową. Spożywaj siemię lniane, nasiona chia i babkę płesznik z dużą ilością wody. Składniki te pęcznieją w jelicie i tworzą śluz, który wypłukuje martwe bakterie przy następnym wypróżnieniu. Ponadto błonnik zawiera wiele kwasów tłuszczowych omega-3 pochodzenia roślinnego. Pokarmy bogate w błonnik są cennym pokarmem dla bakterii jelitowych. Spożywaj dużo świeżych, kolorowych warzyw i owoców, produktów pełnoziarnistych i płatków owsianych. Świeże lub mrożone jagody, oliwki, wysokiej jakości oliwa z oliwek, grzyby, świeże zioła i przyprawy, trochę orzechów, organiczne mięso, ryby, owoce morza i zielona herbata są dobre dla komórek nabłonka jelit.

Prebiotyczne pokarmy wspierają rozwój dobrych bakterii w jelitach. Karczochy, szparagi, cykoria, zielone banany, czosnek, cebula, pasternak, pełnoziarnista pszenica, żyto, owies i pory są bogate w prebiotyki.

Unikaj negatywnego stresu i poznaj metody relaksacyjne radzenia sobie ze stresem. Poziom stresu ma bezpośredni wpływ na układ odpornościowy i równowagę mikroflory jelitowej.

Probiotyk na wzdęcia?

Jeśli chcesz włączyć do suplementacji dobry probiotyk, wybierz wspomniany już MyBestProBIO, który w swoim składzie zawiera aż 30 szczepów bakterii probiotycznych, korzystnie wpływających zarówno na procesy wchłaniania jak i trawienia w przewodzie pokarmowym. To największa ilość na rynku, a warto wiedzieć, że im więcej szczepów bakterii w preparacie, tym większa jest szansa na uzupełnienie niedoborów jelit.

Nadmiar probiotyków – czy to możliwe?

Stosując probiotyki, pamiętaj aby robić to zgodnie z zaleceniami producenta lub pod kontrolą lekarza. W przeciwnym razie istnieje ryzyko przyjmowania zbyt dużej dawki suplementu, niż jest ona zalecana.

Niektóre objawy z przewodu pokarmowego mogą sugerować nadmiar probiotyków. Objawy świadczące o tym problemie to wzdęcia, zaburzenia trawienia, bóle brzucha, gazy. W takiej sytuacji warto skonsultować aktualne objawy ze specjalistą w celu określenia stanu zdrowia oraz znalezienia optymalnego rozwiązania względem swoich potrzeb.