Dieta lekkostrawna – zasady i korzyści dla układu pokarmowego

Brak czasu i szybkie tempo życia sprawia, że Twoje wybory żywieniowe nie są zawsze optymalne? To może powodować różnego rodzaju dolegliwości ze strony układu pokarmowego, co może negatywnie odbijać się na zdrowiu. Chcąc nie chcąc, dieta odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu. Warto rozważyć dietę lekkostrawną, która stanowi jedno z najważniejszych narzędzi w dbaniu o zdrowie jelit i całego układu pokarmowego.

Jakie są zasady diety lekkostrawnej oraz jakie korzyści przynosi dla organizmu? Sprawdź, dlaczego warto zwrócić uwagę na to, co jemy, i jakie pozytywne zmiany może wprowadzić dieta lekkostrawna w naszym życiu.

Na czym polega dieta lekkostrawna?

Dieta lekkostrawna stanowi prostą modyfikację żywienia podstawowego. Powinna dostarczać takiej samej ilości energii i składników odżywczych, jak w przypadku diety przeznaczonej dla osób zdrowych. Modyfikacja polega na spożywaniu posiłków łatwo ulegających trawieniu.

Kiedy stosować dietę lekkostrawną?

Dietę lekkostrawną najczęściej stosuje się w następujących schorzeniach:

• w chorobach przewodu pokarmowego w tym w chorobach żołądka i jelit,
• w chorobach przyzębia (parodontoza i erozja zębów),
• w rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych,
• w nowotworach przewodu pokarmowego (np. rak jelita grubego),
• w chorobach infekcyjnych przebiegających z gorączką,
• w żywieniu osób w wieku podeszłym.

Jak przyrządzać potrawy na diecie lekkostrawnej?

Dieta lekkostrawna ma na celu odciążenie przewodu pokarmowego. Z tego powodu rekomenduje się przygotowywanie posiłków poprzez gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie bez obsmażania oraz pieczenie w folii, pergaminie lub też z wykorzystaniem naczyń ceramicznych.

Dlaczego należy ograniczać błonnik?

Błonnik pokarmowy to inaczej włókno pokarmowe, będące jadalną częścią składników tkanek roślinnych jak i zwierzęcych, których nasz przewód pokarmowy nie jest w stanie samodzielnie rozłożyć. Błonnik pokarmowy to grupa niejednorodnych substancji, które są zawarte w owocach, warzywach czy pełnoziarnistych produktach zbożowych.

Jaką rolę pełni błonnik pokarmowy?

• Ma działanie profilaktyczne względem zaburzeń gospodarki lipidowej (gumy i pektyny pomagają obniżyć stężenie LDL cholesterolu we krwi, poprzez mniejsze wchłanianie cholesterolu i tłuszczów w jelicie cienkim).
• Wykazuje zdolność wiązania toksycznych związków takich jak metale ciężkie.
• Powoduje obniżenie pH kału co wpływa na namnażanie się bakterii korzystnie wpływających na nasz organizm.
• Ma pozytywny wpływ na gospodarkę węglowodanową.
• Powoduje zwiększenie wydzielania soków trawiennych oraz pobudzenie ukrwienia jelit.
• Błonnik pokarmowy poprzez wiązanie wody oraz pęcznienie, daje uczucie sytości na dłużej (nie jest to wskazane u osób borykających z chorobami żołądka czy jelit).
• Mimo iż w diecie lekkostrawnej błonnik pokarmowy podlega restrykcjom, istnieją pewne techniki kulinarne, dzięki którym błonnik staje się lepiej przyswajalny. Z tego względu warto wybierać młode owoce i warzywa a te, które są już dojrzałe obierać ze skórki.
• Dłuższy czas gotowania, a także takie techniki jak rozdrabnianie czy przecieranie przez sito, również zmniejszają ilość błonnika w żywności. W niektórych przypadkach warto soki jak i przeciery samodzielnie przygotowane w domu stosować jako alternatywę dla warzyw i owoców w całości.

Pamiętaj, że ograniczenie to nie całkowita rezygnacja z błonnika pokarmowego w codziennej diecie. Eliminacja produktów z błonnikiem w dłuższej perspektywie czasowej może wiązać się z ryzykiem niedoborów witamin i składników odżywczych.

Dieta lekkostrawna – dodatkowe wskazówki

Dieta lekkostrawna wyklucza potrawy smażone, peklowane czy wędzone. Są ciężkostrawne oraz dłużej zalegają w przewodzie pokarmowym.

Do zagęszczania zup warto używać zawiesiny z mąki i mleka bądź niewielkiej ilości masła czy oleju. Tłuste zasmażki na bazie mąki mogą negatywnie wpływać na pracę przewodu pokarmowego i powodować różne dolegliwości bólowe.

Produkty zalecane i przeciwwskazane

Co jeść na diecie lekkostrawnej? Oto wskazówka, które produkty warto włączyć do codziennego menu, a które należy eliminować.

Wśród rekomendowanych produktów warto wymienić następujące:

• produkty zbożowe – jasne pieczywo, drobne kasze, drobne makarony, biały ryż;
• mleko i produkty mleczne – zsiadłe mleko, kefir, jogurt naturalny, mleko;
• jaja – jajecznica, na miękko, omlet na parze;
• mięso, ryby – chuda wołowina, królik, kurczak, indyk, dorsz, sandacz, flądra;
• tłuszcze – słodka śmietanka, masło, oleje roślinne podawane na zimno;
• warzywa – gotowane, przetarte bądź zmiksowane ziemniaki, marchew, buraki, dynia, młoda fasolka szparagowa, szpinak. Z warzyw surowych można wybrać sałatę, pomidora bez skórki czy tartą marchewkę;
• owoce – morele, brzoskwinie, jabłka, pomarańcze, melony. Owoce warto wybierać dojrzałe pozbawione skórki i pestek;
• napoje – woda niegazowana, kompoty z dozwolonych owoców, rozcieńczone soki owocowe.

Czego unikać na diecie lekkostrawnej?

Dieta lekkostrawna ma na celu wsparcie organizmu podczas regeneracji, dlatego warto ograniczać spożycie następujących produktów:

• produkty zbożowe – pieczywo pełnoziarniste, razowe, żytnie na zakwasie, grube kasze, grube płatki zbożowe;
• jaja – smażone, na twardo;
• mięso i ryby – tłuste wędliny, tłusta wieprzowina, tłusta wołowina i łosoś;
• warzywa – warzywa kapustne, nasiona roślin strączkowych, cebula, czosnek;
• owoce – te które nie są zalecane – niedojrzałe owoce, gruszki, czereśnie, owoce suszone;
• napoje – słodkie napoje gazowane, alkohol.

Dieta lekkostrawna – przykładowy jadłospis

Dieta lekkostrawna powinna być zbilansowana pod kątem dostarczanej energii, makroskładników, jak również witamin i składników mineralnych. Istotnym punktem diety lekkostrawnej jest właściwa obróbka technologiczna ze względu na unieczynnienie błonnika pokarmowego.

Kolejnym ważnym aspektem jest zadbanie o regularność posiłków i objętość potraw. Rekomendowane jest spożywanie od 4 do 6 posiłków w ciągu dnia, najkorzystniej w równych odstępach czasu. Jedzenie częściej, lecz w mniejszych ilości, zapobiega nadmiernemu obciążeniu układu pokarmowego, co również ma wpływ na korzystniejsze wchłanianie składników odżywczych. Warto dbać, by ostatni posiłek spożywać na około 2-3 godziny przed snem. Warto ograniczyć duże ilości błonnika pokarmowego, ponieważ mogą powodować wzdęcia oraz dyskomfort.

Oto przykładowy jadłospis na diecie lekkostrawnej

Śniadanie

Jajecznica na parze z natką pietruszki i pieczywem.

Składniki:

2 jajka,

1 łyżeczka masła,

1 łyżka mleka 2%,

1/2 pomidora bez skórki,

przyprawy: sól, pieprz, natka pietruszki,

pieczywo jasne 2 kromki.

Sposób przygotowania:

1. Zagotuj wodę w garnku.
2. Jajka wbij do metalowej miseczki, wymieszaj dokładnie z dodatkiem mleka, przypraw i natki pietruszki.
3. Miseczkę ustaw nad garnkiem i mieszaj do momentu ścięcia jajek.
4. Podawaj z pieczywem posmarowanym masłem oraz z pomidorem bez skórki.

II śniadanie

Koktajl

Składniki:

banan 1 szt,

mały jogurt naturalny,

łyżka nasion chia.

Sposób przygotowania:

1. Zmiksuj wszystkie składniki.

Obiad

Pieczona ryba z puree ziemniaczanym oraz surówką.

Składniki:

dorsz lub inna ryba 100g,

sok z cytryny 1 łyżka,

zioła,

ziemniaki 2 sztuki,

masło 1 łyżka

marchew 2 sztuki,

garść młodej fasolki szparagowej.

Sposób przygotowania:

1. Rybę umyj, osusz i skrop sokiem z cytryny, dopraw solą i pieprzem. Odstaw, żeby ryba nabrała aromatu przypraw. W tym czasie wstaw ziemniaki i gotuj w osolonej wodzie.
2. Ugotowane ziemniaki odcedź i wrzuć do nich masło oraz koperek. Wszystko razem mieszaj do momentu powstania jednolitej masy.
3. Rybę oprósz ziołami, ułóż w naczyniu żaroodpornym i piecz wraz z warzywami około 30 minut w 180 stopniach.

Podwieczorek

Koktajl z kefirem.

Składniki:

kefir mała butelka,

banan średni,

migdały 1 łyżka,

płatki owsiane 2 łyżki.

Sposób przygotowania:

1. Płatki oraz migdały zalej wrzątkiem.
2. Dodaj pozostałe składniki i zmiksuj je na gładką masę.

Kolacja

Twarożek z ziołami.

Składniki:

ser twarogowy półtłusty 100 g,

pieczywo jasne 3 kromki,

łyżka oliwy z oliwek,

1/2 papryki upieczonej,

natka pietruszki,

zioła.

Sposób przygotowania:

1. Zmiksuj ser z natką pietruszki, oliwą, ziołami oraz upieczoną wcześniej papryką.
2. Posmaruj pieczywo pastą.

Dieta lekkostrawna wcale nie musi być nudna. Można przygotować smaczne posiłki, które dostarczają niezbędnych składników odżywczych, a ich przyrządzenie nie zajmuje wiele czasu.

Dieta lekkostrawna- najczęstsze pytania

Czy banan jest lekkostrawny?

Tak, banan należy do owoców lekkostrawnych. Warto pamiętać, by sięgać po dojrzałe owoce, które łatwiej się trawią.

Czy makaron jest lekkostrawny?

Będąc na diecie lekkostrawnej, warto korzystać z drobnego, pszennego makaronu. Warto unikać grubych makaronów, razowych oraz makaronów z nasion roślin strączkowych.

Czy ryż i kasze są lekkostrawne?

Dieta lekkostrawna opiera się na białej odmianie ryżu, o krótkich ziarnach. Jeśli jesteś na diecie lekkostrawnej, korzystaj z delikatnych kasz jak kasza manna, kasza jaglana.

Co warto suplementować na diecie lekkostrawnej?

Znając zasady oraz okoliczności stosowania diety lekkostrawnej warto wspomnieć o naszej mikrobiocie. Bakterie zasiedlające nasze jelita mają kluczowy wpływ zarówno na procesy wchłaniania składników odżywczych jak i wytwarzania. Mikrobiota jelitowa jest filarem naszego dobrego zdrowia, a większość z nas żyjąc w ciągłym biegu, pod wpływem stresu niestety może negatywnie wpływać na stan bakterii. Dlatego warto włączyć do codziennej suplementacji MyBestProBIO. To probiotyk o najbogatszym składzie na rynku. Zawiera aż 30 szczepów i 30 miliardów bakterii w dziennej dawce, dzięki czemu skutecznie uzupełnia niedobory jelit. Składniki preparatu zamknięte są w kapsułkach DRcaps®, które rozpuszczają się dopiero w jelicie, umożliwiając bakteriom przetrwanie w kwaśnym środowisku żołądka.

Podsumowując, dieta lekkostrawna to modyfikacja podstawowej diety o zmniejszonej zawartości tłuszczu. Zazwyczaj jest stosowana w przypadku dolegliwości ze strony układu pokarmowego oraz w żywieniu osób starszych. Może być też dobrą strategią wsparcia żywieniowego podczas leczenia onkologicznego. Ważne jest spożywanie posiłków w regularnych odstępach czasowych, unikanie produktów wędzonych oraz ostrych przypraw. Pamiętaj, że choroby układu pokarmowego są coraz częstsze wśród naszego społeczeństwa, dlatego warto znać podstawy tej diety.