Uzależnienie od jedzenia: jak rozpoznać problem i skutecznie z nim walczyć?
Uzależnienie najczęściej kojarzy nam się z używkami jak alkohol czy papierosy. Jak się okazuje problem może dotyczyć także czynności, które są nam niezbędne do życia. Uzależnienie od jedzenia, czy inaczej jedzenie kompulsywne, polega na nadmiernym objadaniu się. Jest to problem o podłożu psychologicznym. Jak go rozpoznać i skutecznie z nim walczyć?
Uzależnienie od jedzenia, podobnie jak bulimia i anoreksja należą do zaburzeń odżywiania. Jest to grupa zaburzeń psychosomatycznych, w których spożywanie nadmiernej ilości pożywienia lub zaprzestanie jedzenia pozwala radzić sobie ze stresem i problemami emocjonalnymi. Kompulsywne objadanie się może prowadzić do nadwagi oraz problemów z funkcjonowaniem wielu narządów. W leczeniu uzależnienia od jedzenia nie wystarcza zmiana nawyków żywieniowych. Zwykle problem jest dużo bardziej złożony i wymaga specjalistycznej pomocy.
Co to jest uzależnienie od jedzenia?
Kompulsywne objadanie się to stan, w którym osoba chora odczuwa wewnętrzny przymus spożywania dużej ilości pokarmu bez uczucia głodu. Zaburzenie może polegać na spożywaniu każdego jedzenia, które jest w zasięgu ręki lub dotyczyć jedynie wybranych produktów spożywczych. Jest to przymus spowodowany wewnętrznymi przeżyciami oraz sposób na rozładowanie towarzyszących im trudnych emocji. Kompulsywne jedzenie często dotyczy osób z zaniżoną samooceną i brakiem poczucia własnej wartości lub znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej.
Jak rozpoznać nadmierne jedzenie?
Objawy uzależnienia mają inny przebieg u każdej osoby. Zwykle charakteryzują się jednak napadami objadania się pod wpływem emocji. W odróżnieniu od bulimii, nie towarzyszą im żadne czynności kompensacyjne jak wymioty czy zażywanie środków przeczyszczających. W trakcie napadów objadania osoba chora czuje przyjemność i euforię. Spożywa jedzenie w bardzo szybkim tempie mimo uczucia sytości. Częste spożywanie posiłków i brak kontroli powodują, że napady jedzenia stają się powodem wstydu i poczucia winy. Po zakończonym epizodzie obżarstwa osoba uzależniona odczuwa wyrzuty sumienia. Objawy mają charakter stały. Towarzyszy im stałe zaabsorbowanie jedzeniem.
Jak leczyć jedzenie kompulsywne?
Zaburzenia odżywiania mogą mogą mieć różne przyczyny. W przypadku uzależnienia od jedzenia są to zarówno czynniki biologiczne jak i psychospołeczne. Może do nich dojść na skutek zaburzenia gospodarki hormonalnej, zaburzeń nastroju oraz działania silnego stresu. Napady objadania się traktowane są wówczas jako zachowania kompensacyjne, które wymagają leczenia psychiatrycznego. Konieczne może także okazać się włączenie leczenia farmakologicznego w postaci leków antydepresyjnych lub substancji psychoaktywnych.
Zaburzenie odżywiania jest całkowicie wyleczalne. Sprzyjają mu ćwiczenia relaksacyjne, aktywność fizyczna oraz wsparcie najbliższych. Kluczowa jest także uważność oraz świadoma zmiana nawyków żywieniowych. W każdym przypadku nie należy bagatelizować problemu, a leczenie uzależnienia skonsultować ze specjalistą.