Niedoczynność tarczycy: objawy, leczenie i porady dietetyczne

Niedoczynność tarczycy: objawy, leczenie i porady dietetyczne

Jeśli cierpisz na różne dolegliwości, takie jak wzrost masy ciała, przewlekłe zmęczenie czy wypadanie włosów, a na dodatek masz obniżony nastrój, warto sprawdzić, jak pracuje Twoja tarczyca.

O tym, czym jest niedoczynność tarczycy, jakie są jej objawy, przyczyny i czy dieta ma wpływ na jej pracę, dowiesz się z poniższego artykułu.

Co warto wiedzieć o tarczycy?

Tarczyca to gruczoł tarczowy, położony u przednio dolnej części szyi, przed tchawicą. Niewielki gruczoł, którego rolą jest wytwarzanie hormonów tarczycy. Hormony tarczycy mają ogromny wpływ na procesy zachodzące w organizmie w tym na: wzrost organizmu, rozwój płodu, układ sercowo-naczyniowy, czynność nerek, odporność, ośrodkowy układ nerwowy ( także na humor, samopoczucie i koncentrację). Zaliczany jest do gruczołów wydzielania wewnętrznego.

Jej rolą jest wytwarzanie hormonów tarczycy: trójjodotyroniny (T3) oraz tyroksyny (T4). Czynność tarczycy jest kontrolowana przez przysadkę mózgową, której rolą jest uwalnianie hormonu tyreotropowego (TSH), pobudzającego tarczycę do produkcji T3 oraz T4.

Co to jest niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy jest zaburzeniem, kiedy to tarczyca produkuje zbyt mało hormonów tarczycy w stosunku do potrzeb organizmu, dlatego też dochodzi do spowolnienia procesów metabolicznych. Podsumowując, w badaniach laboratoryjnych stężenie TSH jest wysokie, a poziom hormonów T4 i T3 jest niski.

Przyczyny niedoczynności tarczycy

Wśród najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy zalicza się:

  • Choroba Hashimoto inaczej nazywana przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Jest to zaburzenie o podłożu autoimmonologicznym, wywołane przez własne przeciwciała, prowadzą do powstawania niebolesnego zapalenia tarczycy, co powoduje niszczenie gruczołu tarczowego i zmniejszenie produkcji hormonów tarczycy.
  • Operacyjne usunięcie tarczycy. Operacja tarczycy może być przeprowadzana z różnych powodów (rak tarczycy, wole guzkowe, choroba Gravesa i Basedowa). W wyniku tego zabiegu dochodzi do usunięcia całej tarczycy, a w konsekwencji do trwałej niedoczynność tarczycy.
  • Leczenie jodem promieniotwórczym. Leczenie jodem może być przeprowadzane z różnych przyczyn (wole guzkowe nadczynne, choroba Gravesa i Basedowa).

Kiedy szukasz przyczyny niedoczynność tarczycy, warto rozważyć też inne aspekty.

Do rzadszych przyczyn niedoczynności tarczycy należą:

  • Inne zapalenia tarczycy (poporodowe zapalenie tarczycy, podostre zapalenie tarczycy) w tych przypadkach niedoczynność tarczycy może zniknąć.
  • Polekowa niedoczynność tarczycy (leki, które mogą wywoływać ten stan: amiodaron, interferon).
  • Wtórna niedoczynność tarczycy w przebiegu chorób przysadki mózgowej.

Objawy niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy dotyczy funkcjonowania całego organizmu człowieka. Warto wiedzieć, iż jej objawy mogą być nieswoiste, co znaczy, że pasują do wielu chorób. Najczęściej są przypisywane do stresującego trybu życia. Warto zdawać sobie sprawę, że niedoczynność tarczycy może występować w dwóch formach – pełnoobjawowej oraz subklinicznej (utajonej).

Sygnały z organizmu sugerujące niedobór hormonów tarczycy:

  • nadmierny wzrost masy ciała,
  • stałe uczucie zimna,
  • sucha oraz swędząca skóra,
  • chroniczne zmęczenie, nieustępujące po długim śnie i odpoczynku,
  • zaparcia/ rzadsze uczęszczanie do toalety,
  • wypadające włosy,
  • depresyjne nastroje,
  • zaburzenia miesiączkowania, niepłodność,
  • spowolnienie pracy serca (bradykardia).

W przypadku niedoczynności tarczycy w badaniach laboratoryjnych można zauważyć podwyższone stężenie cholesterolu oraz niedokrwistość.

Należy być świadomym, że objawy niedoczynności tarczycy często przyjmują rolę masek. Dodatkowo objawy niedoczynności tarczycy mogą występować jednocześnie lub pojawiać się tylko niektóre z wymienionych. Warto wiedzieć, iż są pewne zaburzenia, które często towarzyszą niedoczynności tarczycy, dlatego mogą być zdiagnozowane wcześniej. Ponadto objawy chorób tarczycy mogą mieć różne natężenie, od łagodnego do bardzo ciężkiego. Osoby, które nie zauważają u siebie żadnych objawów niedoczynności tarczycy, a także nie podejmują leczenia zaburzenia mogą mieć poważne skutki zdrowotne. Wśród nich należy wymienić choroby serca, niepłodność, a nawet w ciężkich przypadkach śpiączkę.

Rozpoznanie niedoczynności tarczycy

W celu potwierdzenia niedoczynności tarczycy obligatoryjne jest wykonanie badań hormonalnych z surowicy krwi. Na początku wykonuje się poziom TSH we krwi, nie mniej ważne jest sprawdzenie wolnej tyroksyny (T4).

W następnej kolejności rekomendowane jest wykonanie USG tarczycy, by ustalić przyczynę niedoczynności tarczycy. Wtedy także, można potwierdzić lub zanegować autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, charakteryzujące się zmniejszoną wielkością gruczołu tarczowego oraz małą jego echogenicznością.

Leczenie niedoczynności tarczycy

Niedoczynność tarczycy leczy się poprzez regularne przyjmowanie brakujących hormonów. Lewotyroksyna produkowana syntetycznie, posiada takie samo działanie jak hormon produkowany w tarczycy. Regularne przyjmowanie leków prowadzi do normalizacji stężenia TSH oraz redukcji objawów niedoczynności tarczycy. Dawki leku są dobierane indywidualnie, podobnie w przypadku niedoborów witaminowo-mineralnych.

WAŻNE!

Warto wiedzieć, iż istnieją substancje ograniczające wchłanianie leku, są to główne produkty obfitujące w soję. Warto takie produkty umieszczać w diecie, by był kilkugodzinny odstęp pomiędzy lekiem, a produktem.

Jak przyjmować lek?

Preparaty hormonów tarczycy należy przyjmować codziennie rano na czczo, na około 30-60 minut przed posiłkiem. Dawkę leku ustala lekarz.

Dieta niedoczynność tarczycy

 

W przebiegu niedoczynności tarczycy nie istnieje specjalna dieta, natomiast są pewne zalecenia żywieniowe o których warto wiedzieć.

Oto najważniejsze z nich:

  1. W ciągu dnia warto spożywać od 4 do 5 posiłków, uwzględniając 3-4 godzinne przerwy między posiłkami. Regularne posiłki wspierają tempo przemiany materii.
  2. Jeśli borykasz się z nadwaga bądź otyłością, zadbaj o zdrową redukcję masy ciała, najlepiej żeby odbywało się to pod opieką wykwalifikowanego dietetyka.
  3. Zwróć uwagę na odpowiednie spożycie białka, którego źródłem są chude gatunki mięs (indyk, kurczak, chuda wołowina), a także niskotłuszczowe mleko i jego przetwory. Dobrym źródłem białka są również ryby, dostarczające jodu, selenu i witaminy D. Możesz też uwzględnić w diecie, suche nasiona roślin strączkowych i jajka.
  4. Zadbaj o dobre tłuszcze, podczas przygotowywania potraw używaj dobrej jakości oleje roślinne oraz oliwę z oliwek. Unikaj spożywania nasyconych kwasów tłuszczowych ukrytych w wyrobach cukierniczych i słodyczach.
  5. Sięgaj częściej po pełnoziarniste produkty zbożowe, posiadające większe ilości błonnika pokarmowego. Dzięki temu Twoja sytość po posiłkach będzie większa, wesprzesz perystaltykę jelit, zredukujesz zaparcia.
  6. Zadbaj o lekkostrawną obróbkę termiczną posiłków, a więc unikaj smażenia, wybieraj gotowanie, pieczenie czy duszenie w wodzie.
  7. Pilnuj spożycia minimum 2 litrów wody dziennie, uwzględnij także słabe napary herbat. Dzięki odpowiedniej ilości wody wesprzesz metabolizm, pracę jelit oraz samopoczucie.
  8. Ogranicz spożywanie takich produktów, jak: fast-foody, słodycze, słodkie napoje.

Warto mieć na uwadze jeszcze kilka ważnych składników odżywczych dla hormonów tarczycy.

Witamina D

Omawiana witamina coraz częściej jest podkreślana, dla zdrowia oraz prawidłowego funkcjonowania gruczołów dokrewnych. Ponadto także posiada działanie ochronne w rozwoju chorób autoimmunologicznych w tym choroby Hashimoto.

Jod i selen

Jod jest kluczowym pierwiastkiem do produkcji hormonów tarczycy, a tarczyca jego magazynem. Selen jest odpowiedzialny za przekształcanie hormonu T4 w aktywną formę T3. Źródłem tego pierwiastka są: ryby, czosnek, orzechy brazylijskie, grzyby oraz owoce morza.

Zwróć uwagę na produkty, które mogą ograniczać przyswajanie jodu, do nich należą: kalafior, kapusta, soja, brukselka, brukiew, rzepa. Warto wiedzieć, iż gotowanie warzyw redukuje zawartość goitrogenów.

Żelazo

Niedobór tego składnika, zwiększa ryzyko zmniejszenia poziomu T3, a wzrostu TSH. Żelazo możesz znaleźć w takich produktach jak: pestki dyni, czerwone mięso, żółtka jaj, sezam, zielone warzywa.

 

Jaki pozytywny wpływ niesie odpowiednia dieta w niedoczynności tarczycy?

  • Poprawa wyników TSH, T3 oraz T4 we krwi.
  • Zwiększenie energii i poprawa samopoczucia w ciągu dnia.
  • Spadek masy ciała przy założeniach diety redukcyjnej.
  • Poprawa stanu skóry oraz włosów.

Jaki suplement wybrać by wesprzeć pracę tarczycy?

W niedoczynności tarczycy warto wesprzeć holistycznie swój organizm. Przede wszystkim leczenie poprzez substytucję hormonu, dodatkowo wsparcie żywieniowe oraz suplementacyjne.

Jeśli zmagasz się z niedoczynnością tarczycy wybierz MyBestBeauty, zawierający 24 naturalne składniki wspierające organizm. Zawiera między innymi w swoim składzie cynk i selen wspierający pracę tarczycy. Dodatkowo możesz znaleźć tam kurkuminę charakteryzującą się działaniem przeciwzapalnym, szczególnie polecana dla osób z chorobą autoimmunologiczną.

Warto także wspomnieć o kwasach omega-3, a w szczególności o preparacie MyBestOmega-3 jedynym na rynku zawierającym, aż 2g kwasów. Wyróżniający się wysokim działaniem przeciwzapalnym, przebadanym klinicznie oraz czystym jakościowo produkcie. Z jednej strony wesprze pracę tarczycy, ale także będzie korzystnie działał na cały nasz organizm.

Jak możesz zauważyć przyczyny niedoczynności tarczycy? Jeśli niepokoi Cię brak energii, osłabienie, nagły wzrost masy ciała czy też problemy z uczuciem zimna, wykonaj badania.

Podsumowując, niedoczynność tarczycy jest bardzo częstym rozpoznaniem wśród naszego społeczeństwa. Jeśli zauważysz niepokojące objawy, sprawdź czy Twoja tarczyca ma się dobrze. Pamiętaj, że nieleczona niedoczynność tarczycy może doprowadzić do poważnych skutków dla zdrowia i samopoczucia. Dodatkowo wspieraj swój organizm poprzez odpowiednio zbilansowaną dietę oraz uzupełniaj niedobory składników mineralnych poprzez spersonalizowaną suplementację. Pamiętaj, że leczenie niedoczynności tarczycy nie kończy się na przyjmowaniu leków.